Większość podatników uważa, że płacenie podatków jest jednym z bardziej przykrych obowiązków powszechnych. Nic więc dziwnego, że prawie każdy z nich stara się korzystać z legalnych form obniżania zobowiązań podatkowych. Do najpopularniejszych z nich są ulgi i zwolnienia podatkowe oraz kwota wolna od podatku. Czym są kwota zmniejszająca podatek oraz kwota wolna od podatku? Jak z niej skorzystać? Jakiej wysokości należy się w 2021 roku? Jakie zmiany w zakresie kwoty wolnej od podatku planuje ustawodawca w ramach Nowego Polskiego Ładu.
Kwota wolna od podatku
Kwota wolna od podatku to w dużym uproszczeniu kwota dochodów (w rozumieniu podstawy podatkowej), która umożliwia legalne nie odprowadzanie podatków od podstawy opodatkowania dzięki skorzystaniu z kwoty zmniejszającej podatek. Zgodnie z obecnymi regulacjami kwota ta należy się podatnikom, którzy osiągają podstawę obliczenia podatku do 127 000 złotych i jej wysokość zależna jest od wysokości tej podstawy. Kwota wolna od podatku obecnie wynosi około 8000 złotych.
Zasady stosowania kwoty zmniejszającej podatek w aktualnym brzmieniu znaleźć można w art. 27 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.). Zgodnie z brzmieniem skali podatkowej podatek wynosi – przy podstawie obliczenia podatku w złotych do 85 528 złotych 17% minus kwota zmniejszająca podatek, natomiast w zakresie podstawy obliczeni podatku w złotych ponad 85 528 złotych podatek wynosi 14 539 zł 76 gr +32% nadwyżki ponad 85 528 zł minus kwota zmniejszająca podatek. Wysokość tej kwoty zmniejszającej podatek została wskazana w ustępach 1a i 1b.
Wyciąg z przepisów:
1) 1360 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł;
2) 1360 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 834 zł 88 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5000 zł – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł;
3) 525 zł 12 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł;
4) 525 zł 12 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 525 zł 12 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł.
Plany zmian Nowy Ład
Jedną z większych reform wprowadzanych przez Nowy Polski Ład są te dotyczące kwoty wolnej od podatku. Dzięki zastosowaniu nowej wyższej kwoty zmniejszającej podatek ustawodawca zapowiedział poniesienie kwoty wolnej od podatku z poziomu 8000 złotych do 30 000 złotych. Jednocześnie likwiduje się podział na różne grupy podatników – obecnie zasady obliczania kwoty wolnej od podatku mają być prostsze.
Zmiana, którą wprowadza ustawodawca zostaje wprowadzona poprzez nowe brzmienie art. 27 Ustawy o PIT. Zgodnie z Ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105). i nowym brzemieniem skali podatkowej, podatek w pierwszym progu podatkowym (przy podstawie obliczenia podatku w złotych do 120 000 złotych) wynosi 17% minus kwota zmniejszająca podatek 5100 zł. Jak widać kwota zmniejszająca podatek została określona kwotowo i wynosi maksymalnie 5100 złotych. Ustępy 1a i 1b (uprzednio określające kwotę zmniejszoną podatek) zostają uchylone.